معرفی رشته شنوایی شناسی
رشته شنوائی شناس از رشته‌های تحصیل نوپایی است که در کشور ما پیش از چند سال از عمر آن نمی‌گذرد.
کارشناسان این رشته برای شناسایی و پیشگیری از اختلالات شنوائی از نوتوانی، درمان با تمرینات ورزشی و بازتوانی حس تعادلی استفاده می‌کنند. این کارشناسان در حیطه کار تخصصی خود در دعاوی قضایی نیز به ارائه نظریات فنی می پردازند.
طول دوره این رشته 7 الی 8 ترم تحصیلی است.
این رشته در حال حاضر در ایران دوره دکتری ندارد و فارغ التحصیلان می‌توانند در صورت پذیرفته‌شدن در آزمون ورودی دوره کارشناسی ارشد را در رشته‌های شنوائی شناسی، زبان شناسی و کودکان استثنائی ادامه تحصیل دهند.
برخوردهای عاطفی و داشتن صبر و حوصله برای موفقیت در این رشته لازم و ضروری است.
رشته شنوایی‌شناسی دارای چهار حیطه اصلی است که عبارتند از:
1ـ ارزیابی و تشخیص اختلالات شنوایی و تعادل 2ـ پیشگیری و حفاظت شنوایی، که به بررسی آلودگی‌های صوتی کارخانجات و مراکز پر سروصدا می‌پردازد و تلاش می‌شود تا خسارت‌های ناشی از آلودگی صوتی به حداقل برسد. 3ـ توانبخشی شنوایی، که شامل ساخت و تجویز انواع قالب گوش و تجویز و ارزیابی وسایل کمک شنوایی مانند سمعک می‌شود. (بر خلاف تصور عامه مردم، سمعک، یک بلندگو نیست که بتوان آن را از داروخانه یا مرکز دیگری خریداری کرد و استفاده نمود بلکه یک شنوایی‌شناس باید با استفاده از اطلاعات علمی خود و با توجه به مقدار شنوایی فرد کم شنوا، سمعک را برای گوش او تنظیم کند.) 4ـ آموزش به افراد کم شنوا و ناشنوا، که در این حیطه شنوایی‌شناس به فرد کم شنوا طرز استفاده از سمعک را آموزش داده و او را با اصوات مختلف آشنا می‌سازد و به ناشنوا لب خوانی و گفتارخوانی را آموزش می‌دهد.
توانایی‌های لازم :
دقت، لازمه رشته شنوایی‌شناسی است. چرا که اگر یک شنوایی‌شناس، آزمایش‌های مورد نیاز را به دقت انجام ندهد، حتی میتواند باعث یک عمل جراحی بی‌دلیل شود. همچنین دانشجوی شنوایی‌شناسی باید به علم فیزیک علاقه‌مند باشد و به علوم تشریح و فیزیولوژی به ویژه در زمینه شنوایی احاطه داشته باشد.
فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در زمینه‌های زیر مشغول بکار شوند:
- فعالیت در مراکز شنوائی شناسی خصوصی، دولتی، و مراکز دانشگاهی، بیمارستانها، درمانگاهها و مجتمع‌های توانبخشی.
- کارخانه‌ها و مراکز صنعتی جهت ارزیابی صوت، اثرات و پیشگیری.
- مدارس (عادی و استثنائی(
- خانه‌های بهداشت.
- تأسیس و دریافت مجوز کلینیکهای خصوصی و مؤسسات شنوائی شناسی با همکاری مسؤلین فنی.
- فعالیت در زمینه‌های آموزشی در دانشگاهها و مراکز تربیت معلم.
- فعالیت در زمینه‌های تحقیقاتی در مؤسسات مربوطه.
- مراکز مشاوره وابسته به سازمان بهزیستی و نظایر آن.
فارغ‌التحصیلان این رشته قادرند به امور زیر بپردازند:
- انجام آزمایش‌های تکمیلی و تشخیص محل ضایعه در سیستم شنوائی.
- تعیین و تجویز و ارزیابی مشخصات الکترو آکوستیکی و نوع سمعک و قالب مورد نیاز هر فرد دارای مشکل شنوائی.
- تشخیص کم شنوائی بر اساس آزمایش‌های انجام شده و تهیه گزارش ادیولوژیک و ارجاع به متخصص.
- تدریس برای افرادی که به نوعی نیاز به اطلاعات این رشته دارند (پزشکی، پیراپزشکی و. . .)
- همکاری با سایر متخصصین در زمینه‌های شنوائی و تکلم برای حفظ ارتباط معلول با جامعه و اطرافیان.
- تحقیق و بررسی در زمینه‌های شنوائی.
- مشخص کردن عیب دستگاههای شنوائی و در صورت امکان، کمک به رفع آن (اریومتری، امیدانس، سمعک و(…
- مشاوره با معلولین شنوائی و والدین آنها جهت ارتباط بهتر با اطرافیان و ارائه توصیه‌های لازم.
- ارائه طرح و برنامه ریزی‌های لازم در زمینه‌های مربوط به شنوائی و تکلم.
می‌بینید که ادامه فعالیت شنوائی‌شناسان، بسیار وسیع است که بطور اجمالی به مواردی از آنها اشاره شد. کارشناسان مذکور براساس زمینه و علاقه خود، می‌توانند در مراکز مختلف فعالیت نمایند.
درس‌های این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
فیزیک عمومی ، میکروبیولوژی ، تشریح و فیزیولوژی عمومی، تشریح و فیزیولوژی سرو گردن و گوش و حلق و بینی ، تشریح و فیزیولوژی مغز و اعصاب ، ژنتیک پزشکی ، روانشناسی عمومی ، بافت‌شناسی و آسیب‌شناسی عمومی، بهداشت عمومی ، کمک‌های اولیه ، بیوشیمی ، فارماکولوژی ، مبانی علم گفتار، روش تحقیق ، آواشناسی ، اصطلاحات پزشکی ، اصول توانبخشی ، اکوستیک.
دروس تخصصی:
مبانی علم شنوایی ، ارزیابی پایه شنوایی ، آناتومی و فیزیولوژی دستگاه شنوایی و تعادل ، بیماری‌های گوش و روشهای درمان آن ، رشد طبیعی گفتار و زبان و اختلالات آن ، ارزیابی تکمیلی شنوایی ، بیماری‌های مغز و اعصاب ، سایکو اکوستیک ، ایمیتانس ادیومتری ، رادیولوژی سر و گردن ، شنوایی شناسی تشخیصی، فیزیوپاتولوژی اختلالات شنوایی و تعادل ، اختلالات ارتباطی افراد کم‌شنوا، تجویز و ارزیابی سمعک و سایر وسایل کمک‌شنوایی، بیماری‌های اطفال ، مبانی آزمون‌های الکتروفیزیولوژیک ، روشهای توانبخشی ، تربیت شنوایی ، مدیریت در شنوایی شناسی ، الکترونیک در تجهیزات شنوایی ، روانشناسی مبتلایان به کم‌شنوایی ، نویز و حفاظت شنوایی، زبان تخصصی، سمینار شنوایی، پروژه، کارآموزی.
