آموزش نکات مهم بورس
آموزش نکات کلیدی معاملات آنلاین در بورس سهام ایران
از سال ۱۳۴۶ معاملات بازار بورس آغاز به کار کرد و در سال ۱۳۵۷ با وقوع انقلاب اسلامی در ایران و پس از آن جنگ تحمیلی ۸ ساله علیه ایران بازار بورس تعطیل شد و هیچ معامله‌ای در این دوره ۱۱ ساله انجام نمی‌شد. با پایان یافتن جنگ و آغاز دوران بازسازی در ایران به تدریج زمینه معاملات در بازار بورس فراهم گشت و از سال ۱۳۶۹ معاملات این بازار از سر گرفته شد. در سال ۱۳۸۴ با تصویب قانون بازار اوراق بهادار در مجلس شورای اسلامی به تدریج زمینه ورود اینترنت و انجام معاملات بازار بورس در بستر آن فراهم شد. تقریبا از سال ۱۳۸۶ به بعد تمامی کارگزاران مورد تائید سازمان بورس، سامانه معاملاتی اینترنتی را به راه انداختند. شرایط لازم برای استفاده از سامانه، انجام آزمون معاملات آنلاین در بورس و داشتن حداقل مدرک تحصیلی دیپلم بود. یکی از امکانات سامانه معاملات آنلاین بورس، بهره‌مندی از قسمت پیشرفته ارسال سفارش در سامانه معاملات آنلاین سهام در کارگزاری است. در این مقاله به سراغ روش معامله آنلاین و نکته‌های پیرامونی آن می‌رویم. بد نیست بدانید که برای توضیح قسمت پیشرفته معاملات، از سامانه معاملات تدبیر استفاده کردیم. ولی تمام توضیحات ارائه شده در سایر سامانه‌های معاملاتی یکسان است.
★ خرید و فروش سهام در سامانه معاملات آنلاین چگونه انجام می‌شود؟
فرض کنید که شما می‌خواهید ۱۰۰۰ سهم شرکت ایران خودرو را در قیمت ۴۰۰۰ ریال بخرید. برای انجام این کار باید پس از ورود به حساب کاربری خود روی قسمت ارسال سفارش در سمت چپ تصویر کلیک کنید.
پس از آن، پنجره زیر برای شما به نمایش در می‌آید که در واقع همان پنجره ارسال سفارش است. در قسمت نماد باید نماد شرکت ایران خودرو یعنی خودرو را بنویسید. در قسمت حجم عدد ۱۰۰۰ را نوشته و در قسمت قیمت عدد ۴۰۰۰ را درج کنید. به این ترتیب، ۱۰۰۰ سهم خودرو در قیمت ۴۰۰۰ ریال برای شما در سامانه معاملات ثبت خواهد شد. البته تعلق گرفتن این سهم به شما با شرایطی که در آن قرار گرفته بستگی به شرایط عرضه و تقاضا دارد. شما برای ثبت درخواست بالا نیازمند مبلغی بیش از ۴ میلیون ریال هستید. زیرا بابت انجام این معامله، مبلغی به عنوان کارمزد معاملات از حسابتان کسر می‌شود. همچنین اگر بخواهید تعداد ۱۲۰ هزار سهم ایران خودرو را خریداری کنید با توجه به اینکه طبق نظر سازمان بورس آستانه حجم سفارش برای نماد خودرو بین یک سهم تا ۱۰۰ هزار سهم است باید در یک نوبت ۱۰۰ هزار سهم و در نوبت دوم ۲۰ هزار سهم را ثبت کنید.
حالا که به صورت کلی با شیوه ثبت سفارش آشنا شدید می‌خواهیم در رابطه با قسمت پیشرفته سامانه معاملات آنلاین در بورس که با زدن تیک پیشرفته برای شما به نمایش در می‌آید توضیحاتی را ارائه کنیم.
★ ورود به قسمت پیشرفته سامانه ارسال سفارش معاملات آنلاین در بورس
در قسمت ارسال سفارش با زدن تیک پیشرفته، محیط زیر برایتان به نمایش در می‌آید.
همان‌طور که مشاهده می‌کنید چهار گزینه به نمایش در آمدند که به ترتیب نوع سفارش، حداقل حجم، حجم نمایشی و اعتبار سفارش هستند. به جز گزینه اول، هر کدام از آنها می‌توانند متناسب با سلیقه و استراتژی شما از اهمیت زیادی برخوردار باشند. نوع سفارش در حال حاضر تنها به صورت سفارش محدود است و با توجه به اینکه گزینه‌های دیگری در حال حاضر برای آن فعال نیست در نتیجه به تشریح بیشتر آن نمی‌پردازیم.
گزینه حداقل حجم به این معنا است که برای اجرای سفارشتان در یک نوبت معاملاتی باید چه تعداد سهام عرضه یا تقاضا شود تا درخواست شما ثبت گردد. مثلا فرض کنید که تعداد ۳۰۰۰ سهم ایران خودرو را در قیمت ۳۹۰۰ ریال درخواست خرید داده‌اید. از طرفی حداقل حجم را نیز معادل ۱۰۰۰ تعریف کرده‌اید. در نتیجه دو حالت اتفاق خواهد افتاد؛ اگر در یک نوبت برابر ۱۰۰۰ یا بیشتر از آن از سهم خودرو عرضه شود برای شما خرید انجام خواهد شد. در حالی که اگر در سمت عرضه، فقط ۹۰۰ سهم به قیمت ۳۹۰۰ ریال وجود داشته باشد معامله برایتان انجام نخواهد پذیرفت. اما اگر حداقل حجم را خالی بگذارید و عددی برای آن ننویسید آنگاه بدون توجه به حجم ارائه شده، هر تعداد از سهام ایران خودرو که در قیمت ۳۹۰۰ ریال عرضه گردد – از یک سهم تا ۳۰۰۰ سهم که سقف درخواستتان است – خرید برای شما انجام خواهد شد.
یک مطلب جالب دیگر بخوانید؛ هوش مالی در ایران
★ قانون حجم نمایشی معاملات آنلاین در بورس
طبق قانون بازار بورس، در زمان ارسال سفارش معاملاتی می‌توانید تا حداکثر ۷۰ درصد از حجم خود را در تابلوی معاملات مخفی کنید تا سایر معامله گران آن را نبینند. مثلا فرض کنید که شما می‌خواهید ۳۰ هزار سهم ایران خودرو را بخرید. با توجه به اهداف مختلفی که ممکن است داشته باشید، نمی‌خواهید تمام ۳۰ هزار سهم سفارش شما در تابلوی معاملات نمایش داده شود. بنابراین طبق قانون، حداکثر تا ۲۱ هزار سهم خود، یعنی معادل ۷۰ درصد سفارشتان را می‌توانید مخفی کنید. به این ترتیب، در تابلوی معاملات تنها ۹۰۰۰ سهم در قیمت مورد نظر شما نمایش داده خواهند شد. طبق قانون و در مثال ما نمی‌توانید بیش از ۲۱ هزار سهم را مخفی کنید. بنابراین در صورتی که می‌خواهید از تمام ۷۰ درصد استفاده کنید باید در قسمت حجم نمایشی عدد ۹۰۰۰ را وارد کنید.
یادتان باشد، زمانی که صف خرید و صف فروش در سهمی وجود دارد از حجم نمایشی استفاده نکنید. زیرا آن قسمت از سفارش شما که مخفی می‌شود در آخر صف قرار می‌گیرد. بنابراین اگر به دنبال فروش سهام یا خرید سهام در اولویت اول هستید، انجام این کار به هدف و برنامه شما آسیب می‌رساند. اما اگر در قیمتی خاص و معمولا به صورت سنگین خواهان خرید یا فروش یک سهم هستید و نمی‌خواهید این قیمت در تابلوی معاملات عیان شود و افراد مختلف در آن قیمت سفارش‌های سنگین نگذارند استفاده از حجم نمایشی می‌تواند گزینه ایدئال و جذابی به شمار رود.
★ سازوکار اعتبار سفارش در معاملات آنلاین به چه صورت است؟
اعتبار سفارش به معنی مدت زمانی است که سفارش ثبت شده در سامانه معاملات آنلاین در بورس باقی بماند مشروط بر آنکه معامله‌ای انجام نشود. اعتبار سفارش پنج گزینه دارد که شامل روز، اعتبار تا تاریخ، اعتبار تا لغو، انجام و حذف و جلسه معاملاتی می‌شوند. در ادامه، هر کدام از آنها را برایتان توضیح می‌دهیم.
⓵ اعتبار سفارش روز: در این حالت چنانچه سفارش ثبت شده شما تا پایان روز معاملاتی جاری یعنی ساعت ۱۲:۳۰ – در تاریخ نگارش این مقاله، ساعت معاملات در بازار بورس از ۹ الی ۱۲:۳۰ است – انجام نشود آنگاه آن سفارش از سامانه معاملات حذف خواهد شد و در روزهای معاملاتی بعدی نیز نمایش داده نمی‌شود. اگر از قسمت پیشرفته سامانه معاملات استفاده نکنید تمام سفارش‌های ارسالی توسط شما در قالب سفارش روز تعریف می‌شوند. بنابراین اگر برنامه خاصی در رابطه با تعیین نوع اعتبار سفارش ندارید نیازی به تعریف آن نیست.
⓶ اعتبار تا تاریخ: اگر شما بخواهید سفارش خرید یا فروش خود را تا تاریخ مشخصی نگه دارید، باید از اعتبار سفارش تا تاریخ مورد نظر خودتان استفاده کنید. با انتخاب گزینه اعتبار تا تاریخ در پایین قسمت نوع اعتبار، پنجره انتخاب تاریخ فعال می‌شود و تا زمانی که تاریخ توسط شما تعیین نشود درخواستتان ثبت نخواهد شد.
⓷ معتبر تا لغو: اگر زمانی طبق تحلیل خود معتقد بودید که سهم باید فقط در یک قیمت خاص، خریداری یا فروخته شود – حتی حاضر نیستید تا یک ریال هم جابه‌جا کنید – در این صورت می‌توانید از گزینه اعتبار تا لغو استفاده کنید. این گزینه بدان معنا است که سفارش ثبت شده شما تنها در دو حالت از صفحه نمایش حذف خواهد شد؛ یا معامله انجام بپذیرد یا سفارش ثبت شده به طور مستقیم توسط شما حذف شود. در خارج از این دو حالت، سفارش شما همه روزه در سامانه معاملاتی خودتان قابل دیدن است. توجه فرمایید که قیمت ثبت شده توسط شما تنها باید در بازه قیمتی مجاز آن روز تعریف شود. مثلا تحلیل شما بر این است که یک سهم باید در قیمت ۱۰۰۰ ریال خریداری شود در حالی که محدوده مجاز ارسال سفارش در روز جاری بین ۱۰۴۵ تا ۱۱۵۵ است. بنابراین طبق تحلیل شما در روز جاری نمی‌توانید سفارش خود را ثبت کنید. در ضمن، اگر از این گزینه جهت ثبت سفارش استفاده می‌کنید باید توجه داشته باشید در ایامی که نماد بسته می‌شود امکان حذف سفارش را نخواهید داشت.
