نحوه محاسبه زیرمقیاس‌ های پرسشنامه در SPSS

یکی از پرکاربردترین محاسبات در کاربرد نرم افزار SPSS محاسبه زیرمقیاس‌های یک متغیر در قالب پرسشنامه است. در این آموزش سعی می‌گردد نحوه محاسبه زیرمقیاس‌ های پرسشنامه در SPSS به صورت مصور و مرحله به مرحله توضیح داده شود.

فرض کنید، شما قصد بررسی متغیر سرمایه روانشناختی را بر روی یک نمونه‌ای دارید. متغیر سرمایه روانشناختی از چهار زیرمقایس خودکارآمدی، امید، خوش بینی و تاب آوری تشکیل شده است. پرسشنامه سرمایه روانشناختی متشکل از ۲۴ سوال است که برای هر زیرمقیاس آن ۶ سوال در نظر گرفته شده است. بعد از وارد کردن هریک از سوالات در نرم افزار SPSS پرسشنامه و سوالات را به دقت بررسی می‌نماییم تا مشخص گردد چه سوالاتی متعلق به کدام زیرمقیاس می‌باشد. برای پرسشنامه سرمایه روانشناختی فرض کنید سوالات ۱، ۴، ۶، ۷، ۹، ۱۰، برای خوش بینی، سوالات ۲، ۳، ۵، ۱۱، ۱۲، ۱۶ برای خودکارآمدی، سوالات ۸، ۱۳، ۱۴، ۱۵، ۲۱، ۲۲ برای متغیر تاب آوری و سوالات ۱۷، ۱۹، ۲۰، ۲۲، ۲۳، ۲۴ برای متغیر امیدواری هستند.

در قدم اول دستور زیر را در SPSS اجرا می‌کنید:

بعد از باز شدن کادر Compute Variable در سمت چپ دو کادر کوچک (۱) و بزرگ (۲) وجود دارد. در سمت راست نیز کادر (۳) دیده می‌شود. کادرهای ۱و۲و۳ در شکل زیر مشخص شده‌اند.

در کادر اول نام یکی از زیرمقیاسها را بنویسید. در قدم بعدی سوالاتی که متعلق به آن زیرمقیاس هستند را انتخاب نموده و به کادر ۳ وارد می‌کنید. برای مثال، سوالات ۱، ۴، ۶، ۷، ۹، ۱۰ برای زیرمقایس خوشبینی است. در کادر اول نام این متغیر را وارد می‌کنید سپس به کادر ۲ می‌آیید سوال ۱ را انتخاب نموده و به کادر ۳ انتقال می‌دهید و بلافاصله علامت به اضافه (+) را انتخاب می‌کنید و مجدداً سوال ۴ را انتخاب می‌کنید. این فرآیند می‌بایست در نهایت بعد از اتمام دقیقاً به شکل زیر باشد:

بعد از این مرحله دکمه OK را کلیک کرده و به قسمت DATA VIEW مراجعه می‌کنیم. در این صفحه هم اکنون ستون جدیدی با عنوان “khoshbini” ساخته شده است که در شکل زیر مشاهده می‌نمایید. 

هم اکنون شما موفق شده اید، سوالات خرده مقیاس خوش‌بینی را محاسبه نمایید و متغیر جدیدی به دست آمده است. نحوه محاسبه زیرمقیاس‌ های پرسشنامه در SPSS برای سایر زیرمقیاس های پرسشنامه روانشناختی نیز دقیقاً به همین شکل است. بدین معنی که شما برای هریک از زیرمقیاس های این پرسشنامه ۳ مرتبه دیگر می بایست از گزینه Compute Variable استفاده نمایید و سه زیرمقیاس باقیمانده را نیز محاسبه نمایید.

بعد از محاسبه تمامی زیرمقایس‌های این پرسشنامه، شما اگر پرسشنامه دیگری نیز داشته باشید می‌توانید دقیقا به همین شکل عمل کرده و زیرمقیاس‌های آن را برای انجام تحلیل‌های آماری محاسبه نمایید.

مرکز تحقیقاتی اوج دانش افتخار دارد که با همکاری متخصصین تحلیل آماری برای نرم افزارهای مختلفی چون PLS, AMOS,LISREL و سایر نرم افزارهای مربوط به رشته اقتصاد و حسابداری به ارایه مشاوره تخصصی و رفع اشکال آندسته از محققین عزیزی بپردازد که نیازمند مشاوره آماری مقاله و یا پایان نامه خود می‌باشند.