در چه شرایطی مقاله مصداق سرقت علمی محسوب می شود؟

سرقت علمی یا همان Plagiarism در مقالات و پایان‌نامه‌ها و آثار علمی اتفاق می‌افتد. شبهات بسیاری از سرقت علمی در پژوهشگران و جامعه علمی وجود دارد و جامعه علمی گاهاً بر روی مخصوصاً میزان سرقت علمی اشتراک نظر جامعی ندارند. در این مطلب در گام نخست به مصداق و موارد سرقت علمی خواهیم پرداخت و سپس به بحث در باره اینکه چه میزان از سرقت علمی مورد قبول فضای علمی است می‌پردازیم (بیشتر بخوانید:آیا استخراج مقاله از پایان نامه مصداق سرقت علمی است؟).

در چه شرایطی مقاله مصداق سرقت علمی محسوب می شود؟

بر طبق فرهنگ لغت آنلاین Merriam-Webster، سرقت علمی یا Plagiarism به این معانی می‌باشد:

– دزدیدن و یا مال خود نمودن ایده‌ و یا صحبت دیگران

– استفاده از تولیدات دیگران بدون ذکر منبع

– سرقت کلی ادبی (به شکلی که مثلاً داستان یا اشعاری را اذعان خود نمود در حالیکه در واقع اینگونه نیست)

– ارایه ایده جدید و یا محصولی جدیدی که از یک منبعی که در حال حاضر وجود دارد بدون اینکه نامی از این منبع برده شود. 

در حقیقت در دزدی علمی یک فرد اثر کسی دیگر را در وهله اول به سرقت می‌برد و بعد از آن به افراد دیگر در مورد آن دروغگویی می‌کند. بنابراین، در سرقت علمی دو عمل غیراخلاقی بزرگ رخ می‌دهد.

تمامی موارد زیر به رخداد دزدی علمی ختم می‌شود:

– کار شخص دیگری را گرفته و به عنوان کار خودتان ارایه دهید

– کپی کردن کلمات یا ایده های دیگران بدون دادن رفرنس

– عدم قرار دادن نقل قول در جملاتی که نقل قول شده‌اند.

– اطلاعات نادرست درباره منبع نقل قول ارایه شود.

– تغییر کلمات بدون تغییر ساختار جمله اصلی بدون اینکه منبعی بر آن ذکر شود.

– کپی جملات و کلمات و یا ایده‌ها که این کپی بخش اعظمی از متن شما را تشکلیل دهد. در این شرایط چه منبع ذکر شود و یا نشود بازهم سرقت علمی محسوب می‌شود.

بسیاری از افرادی که با ما در تماس هستند در باره میزان سرقت علمی قابل قبول سوالاتی می‌پرسند. با توجه به بررسی‌های ما از وب سایتهای مختلف و معتبر درباره سطح مورد قبول سرقت علمی، نتیجه بر آن شده که هیچگونه سطح قابل قبولی از سرقت علمی وجود ندارد. اگر محتوایی ولو در اندازه یک پاراگراف مصداق سرقت علمی باشد می‌بایست اصلاحات به شکلی بر روی آن انجام شود که هیچکدام از مصادیق سرقت علمی بر آن نتوان متصور بود.

گاهاً سطح مورد قبول زیر ۳۰ درصد برای آثار علمی تعیین می‌شود که چنین مساله‌ای به لحاظ اصول اخلاق حرفه‌ای مورد قبول در جوامع آکادمیک، صحیح نیست. از این لحاظ صحیح نیست که نمی‌توان هیچ سطحی از سرقت علمی را مورد پذیرش قرار داد و اگر بخشی از محتوای یک مقاله یا پایان نامه و … مصداق سرقت علمی شد حتماً می‌باییست تغییر داده شود.